ONDERZOEK
Naast Elsbeth haar praktische werk in het theater vormt speels onderzoek ook de basis voor haar academisch werk. Haar focus ligt op thema’s zoals de menselijke perceptie en hedendaagse technologieën, waaronder AI, deepfakes, algoritmes, Virtual Reality en robotica. Binnen haar masterstudie hield zij zich bezig met postdramatisch theater, de rol van de toeschouwer en expanding performances met daarbinnen thema’s als feministische en queer dramaturgie, ecologie, posthumanisme en postkolonialisme/dekolonisatie.
Haar bachelor scriptie, “Onbezonnen” (2021), aan de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten, richtte zich op de invloed van algoritmes op sociale media en de impact ervan op het menselijk brein. Het onderzoek was een pleidooi voor de nieuwsgierige, geduldige en begripvolle blik. Hierbij wilde Elsbeth bij de lezer een kritisch bewustzijn creëren over zijn/haar/hen subjectieve waarneming en de invloed van sociale media daarop. Binnen het onderzoek verdiepte ze zich in de zintuigelijke prikkelverwerking in de hersenen en sprak ze over het concept Subversive affirmation. The Truman Show was een belangrijke inspiratiebron in dit onderzoek.
Het onderzoek “Am I my data?” (2022) in haar pre-master aan de Universiteit Utrecht borduurde voort op de thematiek van haar bachelor scriptie. Hier analyseerde Elsbeth de performance #2 BIAS (2021) van theatercollectief playField. Centraal stond de manier waarop algoritmes, door de subjectieve aard van data, perceptuele bias kunnen produceren in hun voorspellingen en zo uitsluiting op basis van vooroordelen veroorzaken. De focus van dit onderzoek lag op de manier waarop het publiek wordt geadresseerd. Om de wijzen van adressering te analyseren, gebruikte ze de concepten theatraliteit en absorptie, evenals de termen waarneembare en geïntegreerde relaties, afkomstig uit de speltheorie. Met deze concepten analyseerde ze het gegeven van response-ability binnen de voorstelling.
Haar masterscriptie “Embodied Empathy Explored: Unravelling Our Perception of Robots” (2023), binnen de master Contemporary Theatre, Dance and Dramaturgy aan de Universiteit Utrecht, bevond zich op het snijvlak van performance en robotica. In dit onderzoek onderzocht ze hoe dramaturgische inzichten uit de performance relevant zouden kunnen zijn voor het vakgebied van robotica. Ze analyseerde twee robots: een sociale robot genaamd Phi en een robot die voorkomt in de voorstelling Simple Machines (2019) van choreograaf Ugo Dehaes. Daarbij onderzocht Elsbeth hoe onze belichaamde perceptie van robots tot stand komt en stelde ze de vraag: Hoe wekken robots empathie op? Daarnaast is het onderzoek ook een pleidooi voor het belang van creativiteit en verbeelding in het ontwerp van mens-robotinteractie, en hoe de podiumkunsten hierin een belangrijke rol kunnen spelen. Door vragen te stellen zoals: ‘Hoe zou een robot er nog meer uit kunnen zien?’ en ‘Wat als dit een robot was?’.
Binnen haar masterstudie heeft Elsbeth naast haar thesis ook nog enkele andere essays geschreven, waaronder “A robot in its natural habitat: The performativity of a believable robot character” (2023) en “Imagining the power of a smelly robot” (2023). Het laatstgenoemde essay werd gepubliceerd op de Transmission in Motion-site van de Universiteit Utrecht.
In het essay “A robot in its natural habitat: The performativity of a believable robot character.” beargumenteerde Elsbeth waarom concept performativiteit relevant is om mee te nemen bij het ontwerpen van een geloofwaardig robotpersonage. Om dit argument te ondersteunen, analyseerde ze twee casestudy’s binnen compleet verschillende contexten. De eerste betreft de NAO-robot, ontworpen om te functioneren als een sociale robot. De tweede is een robot in de tentoonstelling “Robots in Captivity” (2021) van kunstenaar Bram Ellens.
Het essay “Imagining the power of a smelly robot” schreef Elsbeth naar aanleiding van een Meet the Makers-sessions georganiseerd door de Universiteit Utrecht. In deze sessie was het interdisciplinaire Nederlandse collectief Polymorf uitgenodigd om te praten over hun bekroonde installatie Symbiosis (2022). Symbiosis is een VR-installatie die een multi-user ervaring biedt, waarbij door het herontwerpen van het menselijk lichaam een niet-menselijke realiteit wordt gecreëerd voor de deelnemers. Deze niet-menselijke realiteit wordt, naast de VR-wereld, opgewekt door het gebruik van geur, smaak en zachte robots die bewegen en oppompen, waardoor je lichaam vervormt. Geïnspireerd door deze sessie schreef Elsbeth dit essay, waarin ze filosofeert over de toepassingen van geur in robotica en de ethische vraagstukken die daarbij komen kijken.
Overzicht onderzoeken